- Βουκολέων
- Ένα από τα βασιλικά οικοδομήματα του Βυζαντίου που είχε ιδρυθεί από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β’ (408-450) και πήρε αυτή την ονομασία από το μαρμάρινο σύμπλεγμα που στόλιζε την κύρια πύλη του και παρίστανε ένα λιοντάρι να κατασπαράζει ένα βόδι. Το παλάτι αυτό ήταν από τα πολυτελέστερα και μεγαλοπρεπέστερα της Κωνσταντινούπολης και στον περίβολό του υπήρχε πανέμορφος ναός, όπου φυλασσόταν ο θησαυρός του πάθους, δηλαδή το αγκάθινο στεφάνι του Χριστού, η αγία λόγχη και ο σπόγγος. Την εποχή του Μαρκιανού (450-457), ο Β. επεκτάθηκε με την προσθήκη μιας μεγάλης αίθουσας (χρυσό τρίκλινο), ενώ την εποχή του Κωνσταντίνου Ζ’ Πορφυρογέννητου (913-919), διακοσμήθηκε με πιο περίτεχνο και επιβλητικό τρόπο. Στο μέγαρο αυτό κατοίκησαν διαδοχικά ο Νικηφόρος Φωκάς (963-969), που γκρέμισε τα διάφορα κτίσματα που το περιέβαλαν και ύψωσε νέο οχυρό περίβολο για την αποτελεσματικότερη ασφάλειά του, ο Νικηφόρος Βοτανειάτης, ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός, που ανέβηκε στον θρόνο το 1081, και ο Αλέξιος Ε’ Δούκας ή Μούρτζουφλος, που έμεινε εκεί από τις 5 Φεβρουαρίου έως τις 12 Απριλίου 1204, οπότε η Πόλη έπεσε στα χέρια των Φράγκων και εγκαταστάθηκε στο παλάτι ο πρώτος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης, ο Βαλδουίνος της Φλάνδρας. Ήδη την εποχή του Μιχαήλ Παλαιολόγου (1261), το ανάκτορο του Β. είχε αρχίσει να καταρρέει, ενώ μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους καταστράφηκε τελείως. Στα υπόγεια του Β. υπήρχε το λεγόμενο δεσμωτήριο, στο οποίο οι διάφοροι αυτοκράτορες φυλάκιζαν τους πολιτικούς τους αντιπάλους, με τη φρούρηση της σωματοφυλακής τους. λιμάνι Β. Στο κάτω μέρος του ανακτόρου του Β. είχε κατασκευαστεί μικρό τεχνητό λιμάνι προς τη θάλασσα της Προποντίδας. Το λιμάνι αυτό χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά τα μέλη της βασιλικής οικογένειας και πολύ σπάνια αγκυροβολούσαν εκεί άλλα πολεμικά πλοία εκτός από το βασιλικό δρομώνιο, δηλαδή τη βασιλική θαλαμηγό. Η αποβάθρα του ήταν μαρμάρινη και γεμάτη αγάλματα. Μαρμάρινη σκάλα οδηγούσε στα παλάτια, που ήταν χτισμένα στο ψηλότερο σημείο της περιοχής, ενώ μία περίτεχνα διακοσμημένη στοά ένωνε την πολυτελή αποβάθρα με την πλατεία του Φάρου, όπου υπήρχαν ο φάρος και ο ομώνυμος ναός. Στο λιμάνι του Β. αποβιβάστηκε ο βασιλιάς της Ιερουσαλήμ Αμαλάριχος όταν έφτασε στην Κωνσταντινούπολη το 1170, με σκοπό να ζητήσει τη βοήθεια του Μανουήλ Κομνηνού στον αγώνα του κατά του σουλτάνου Σαλαντίν.
Dictionary of Greek. 2013.